ကေလးလုပ္သားမ်ားကုိ အႏွိပ္စက္ဆံုး ႏုိင္ငံစာရင္းတြင္ ျမန္မာဦးေဆာင္

 

ကမ႓ာတစ္လႊား ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ကေလး အလုပ္သမားမ်ားကို အႏုိင္အထက္ ျပဳက်င့္မႈ အဆိုးရြားဆံုးႏုိင္ငံ စာရင္း၌ ျမန္မာႏိုင္ငံက ထိပ္ဆံုးစာရင္းမွ ရပ္တည္ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္သမား အဖဲြ႕အစည္း (ILO) ၏ သုေတသန စာရင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ကေလး လုပ္သားမ်ားကို အႏုိင္အထက္ ျပဳမႈ အဆိုးရြားဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ ေျမာက္ကုိရီးယား၊ ဆိုမာလီယာ၊ ဆူဒန္၊ ကြန္ဂို၊ ဇင္ဘာေဘြ၊ အာဖဂန္နစၥတန္၊ ဘရြန္ဒီ၊ ပါကစၥတန္ႏွင့္ အီသီယုိပီးယား ႏိုင္ငံတို႔၏ ထိပ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံက ရပ္တည္  ေနျခင္း ျဖစ္သည္။

သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ ယခုအခ်ိန္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံရိွ ကေလး လုပ္သားမ်ား အတြက္ စြန္စားရမႈႏွင့္ အႏၲရာယ္ရိွမႈတို႔မွ ကာကြယ္ေပးရန္ အဓိက်ေသာကာလ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ယူနီဆက္ဖ္က ေျပာၾကားလိုက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီမ်ားကုိလည္း ဖိတ္ေခၚလုိက္သည္။ စစ္အစိုးရအုပ္စုိးစဥ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း ကေလးလုပ္သား အေရးကိစၥ ေဆြးေႏြးမႈသည္ တင္းက်ပ္ေသာ ပိတ္ပင္မႈတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း အစိုးရ သစ္သည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား အတြက္ စိတ္ဆႏၵရိွလာေနၿပီး မိသားစုကို ေထာက္ပံ့ရန္ အလုပ္လုပ္ ကိုင္ေနရေသာ ကေလးမ်ားအတြက္ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္လာဖြယ္ ရိွသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံရိွ ကေလးလုပ္သားမ်ားသည္ အႏၲရာယ္ရိွေသာ လုပ္ငန္းခြင္ႏွင့္ အလုပ္ခ်ိန္ၾကာျမင့္ေသာ လုပ္ငန္းခြင္မ်ားတြင္ လုပ္ကုိင္ေနရၿပီး အပန္းေျဖ အနားယူရန္ႏွင့္ ေဆာ့ကစားရန္ အခြင့္အလမ္းမ်ား နည္းပါးေနေၾကာင္း ယူနီဆက္ဖ္ သံုးသပ္သည္။ မိသားစု ဆင္းရဲႏြမ္းပါး၍ လုပ္ငန္းခြင္ ဝင္ေရာက္ေနရေသာ ကေလးငယ္မ်ား၏ အဓိက ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္မွာ ေက်ာင္းပညာ သင္ယူမႈ အခြင့္အလမ္း ဆံုး႐ံႈးေနရျခင္းျဖစ္ၿပီး အေျခခံပညာ မူလတန္းအဆင့္၌ ေက်ာင္းမ်ားကုိ စြန္႔ခြာေနေသာ ျမန္မာေက်ာင္းသား ဦးေရသည္ ႏွစ္စဥ္ ငါးသိန္းေက်ာ္ ရိွေနသည္။

“၁၈ ႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြ အလုပ္မလုပ္ရဘူး။ ေက်ာင္းမွာ စာသင္ေနရမယ္ဆုိတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္က ဆင္းရဲတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ ယုတၱမတန္ဘူး။ ေက်းရြာေတြက ယာထဲမွာ လယ္လုပ္ေနတဲ့ ကေလးေတြ ၿမိဳ႕ေပၚက စားေသာက္ဆုိင္မွာ စားပဲြထုိးေနတဲ့ ကေလးေတြ၊ လုိင္းကားေတြမွာ စပယ္ယာလုိက္ေနတဲ့ ကေလးေတြ ရိွေနပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာ ေအာင္ထြန္းသက္က ဆိုသည္။ မိသားစုဖူလံုဖို႔ လုပ္ေနၾကရတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကေလးေတြ အလုပ္လုပ္တာ ျပႆနာ မဟုတ္ဘူး။ တကယ္တမ္း အလုပ္လုပ္တဲ့အတြက္ စာသင္ခြင့္မရတာ ျပႆနာ ျဖစ္ေနတယ္။ ပညာေရးစနစ္အရ ကေလးေတြက ေက်ာင္းကိုသြားေနရတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ထဲက ကေလးေတြအတြက္ ေက်ာင္းေတြက ကေလးေတြရိွတဲ့ေနကို သြားရပါမယ္” ဟု ၎က ဆက္လက္ေျပာသည္။

လုပ္ငန္းခြင္ ေဆာလ်င္စြာ ဝင္ေရာက္ လုပ္ကုိင္ေနရေသာ ကေလးမ်ားအတြက္ ပညာသင္ယူခြင့္မွာ အဓိက လိုအပ္ခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ေနၿပီး လုပ္ငန္းခြင္မွ ကေလးမ်ား စာသင္ၾကားခြင့္ ရရိွရန္ အေလးေပး ေဆာင္ရြက္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က အႀကံျပဳသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန ယူနီဆက္ႏွင့္ ပုဂၢလိက အလွဴရွင္မ်ားသည္ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၇၀ ေက်ာ္တြင္ ေက်ာင္းျပင္ပမူလတန္း ပညာေရးအစီအစဥ္မ်ား လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ ေနေသာ္လည္း သင္တန္းသား ကေလးငယ္မ်ား စုေဆာင္းျခင္းႏွင့္ ပညာသင္ႏွစ္ ကုန္ဆံုးေအာင္ ထိန္းထားျခင္းတုိ႔အတြက္ အခက္အခဲ ႀကီးမားေနေၾကာင္း တာဝန္ရိွသူမ်ားက ဆုိသည္။

“မသင္မေနရ ပညာေရးဥပေဒ သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းႏိုင္ျခင္း မရိွေသးတဲ့ အတြက္ ကေလးေတြ အလုပ္လုပ္ ခုိင္းတာ အေရးယူလုိ႔မရတာေတြ ရိွေနတယ္။ မိဘဆင္းရဲတဲ့ အတြက္ ကေလးကုိ အလုပ္ လုပ္ခိုင္းရတာ ျဖစ္လို႔ စီးပြားေရး ဖံြ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ဖုိ႔နဲ႔ အသက္အရြယ္ ႀကီးရင့္လာတဲ့ အဘိုးအဘြားေတြကို ကေလးေတြက ရွာေဖြေကၽြးေမြး ေစာင့္ေရွာက္ေနရတဲ့ အတြက္ လူမႈဖူလံုေရး အစီအစဥ္ေတြ ျဖစ္လုိဖို႔လည္း လုိအပ္ ေနပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႏိုင္ငံေရးဆုိင္ရာ ညီလာခံမွာေတာ့ အလယ္ တန္းအထိ မသင္မေနရ ပညာေရး ေဆာင္ရြက္သြားဖုိ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္” ဟု ႏုိင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ပညာေရးကြန္ယက္မွ ေဒၚတာသိန္းလြင္က ေျပာသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံရိွ ကေလး လုပ္သားမ်ားသည္ ပညာသင္ယူရန္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဆံုး႐ံႈးေနသလုိ က်န္းမာေရး ထိခုိက္ႏိုင္ေသာ လုပ္ငန္းခြင္ႏွင့္ အသက္အႏၲရာယ္ ရိွေစေသာ လုပ္ငန္းခြင္တုိ႔တြင္ လုပ္ကုိင္ေနရျခင္းမ်ား ရိွေနၿပီး လုပ္ခလစာႏွင့္ အလုပ္ခ်ိန္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားလည္း လုိအပ္ေနသည္။ “ကေလးေတြကို အလုပ္လုပ္ ခြင့္မေပးေတာ့ လုပ္ခလစာ သတ္မွတ္ခြင့္လည္း မရိွေတာ့ဘူး။ ကေလးေတြကို က်န္းမာေရး ထိခိုက္ေစတဲ့ လုပ္ငန္းခြင္ေတြ၊ အသက္အႏၲရာယ္ ျဖစ္ေစမယ့္ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ လုပ္ကုိင္ေစတာ ကေတာ့ မတရားပါဘူး” ဟု ေဒါက္တာ ေအာင္ထြန္းသက္က သုံးသပ္ေျပာသည္။

Credit: 7Day Daily Newspaper, Photo: AFP