ယေန.ကမၻာေပၚတြင္ အသံတိတ္ လူသတ္သမား (Silent Killer)ဟု တင္စား
ေခၚေ၀ၚေနၾကေသာ ေသြးတိုးေရာဂါကို လူတိုင္းလို လိုသိၾကပါသည္။
ေသြးတိုးေရာဂါၿဖစ္ပါက ဇက္ေၾကာတက္ၿခင္း၊ ေခါင္းအံုေခါင္းမူးၿခင္း ၊
ေနာက္ေက်ာ ထိုးၿခင္း၊ မ်က္လံုးမ်ားနီရဲကာ မ်က္လံုးအစ္ၿခင္း၊
သတိလစ္ေမ.ေၿမာၿခင္းစသည္. ေ၀ဒနာမ်ားခံစားနိုင္သလို
ေနာက္ဆံုးအဆင္.ႏွလံုးေသြးေၾ ကာက်ဥ္းကာ နွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ ေသဆံုးနိုင္ပါသည္။ ေသြးတိုးေရာဂါကို
အႏုစား (Mild)၊အလတ္စား (Moderate)၊ အၿပင္းစား (Severe)ဟု (၃)မ်ိဳး
ခြဲၿခားႏိုင္ၿပီး အႏုစားေသြးတိုးၿခင္းႏွင္. အလတ္စားေသြးတိုးၿခင္းကို
သင္.ေတာ္ေသာ ေလ.က်င္မႈ အားကစားတစ္ခုခုကို မွန္မွန္ေလ.က်င္ေပးၿခင္းၿဖင ္.
ေသြးတိုးကို က်ေစနိုင္သည္။ မိမိအသက္အရြယ္ မိမိခြန္အားႏွင္. သင္.ေတာ္ေသာ
အားကစားတစ္ခုကို စြဲစြဲၿမဲၿမဲ ေလ.က်င္ေပးရန္ လိုသည္။ အထူးသၿဖင္.
ခြန္အားသိပ္မစိုက္ရေသာ အေလးနည္းနည္းၿဖင္. အၾကိမ္ေရ မ်ားမ်ား
ကစားေပးၿခင္းၿဖင္. ေသြးတိုးက်ဆင္းေစႏိုင္သည္။ လူတစ္ေယာက္သည္
အသက္အရြယ္ၾကီးလာသည္ႏွင္. အမွ် ႏွလံုးႏွင္. ေသြးလည္ပတ္မႈစနစ္
ခ်ြတ္ယြင္းလာပါသည္။ ေသြးေၾကာမ်ား မာလာၿခင္း၊ ေသြးေၾကာက်ဥ္းၿခင္း၊
ႏွလံုးအားနည္းၿခင္းမ်ား ၿဖစ္လာၿပီး ေသြးတိုးေရာဂါၿဖစ္လာပါသည္။
လမ္းေလွ်ာက္ၿခင္း၊ ၿဖည္းၿဖည္းေၿပးၿခင္း(Joggin g)၊ အေလးေပါေပါ.ၿဖင္. ကာယအလွ အားကစားလုပ္ၿခင္း၊ အိမ္တြင္ေနရာမေရြ. စက္ဘီးနင္းၿခင္း(Stationary
bike)၊ အစရွိသည္. အားကစားတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ပံုမွန္ကစားေပးၿခင္းသည္
ကိုယ္တြင္းရွိ အဆီကိုက်ေစၿပီး ေခ်ြးကို ထြက္ေစသၿဖင္. အဆီဓာတ္ႏွင္.
ဆားဓာတ္ကို ေလွ်ာ.နည္း သက္သာေစသၿဖင္. ေသြးတိုးက်ဆင္းေစသည္ သာမက
ဆီးခ်ိဳေရာဂါကိုလည္း သက္သာေစပါသည္။ ေသြးတိုးေရာဂါအတြက္ ကုသေသာတစ္ခ်ိဳ.
ေဆး၀ါးမ်ားသည္ အားကစားသမား တစ္ဦးအတြက္ ခြန္အားက်ဆင္း ေစပါသည္။ ထို.ေၾကာင္.
ေဖာ္ၿပပါ အားကစားတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို မွန္မွန္ ကစားေပးၿခင္းၿဖင္.
ေသြးေၾကာအတြင္းရွိ အာရံုေၾကာမ်ား၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား (Sympathetic never
tone) ကိုေလွ်ာ.နည္းေစၿပီး ေသြးတိုးၿခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သည္။
ေလ.က်င္ခန္းမည္မွ် ယူရမည္နည္း။
===============
ေအရိုးဗစ္ အားကစားနည္း (Aerobic Exercise) တစ္နည္းဆိုေသာ္ ေအာက္ဆီဂ်င္ ဓာတ္ပါေသာ ေလကို မွန္မွန္ရႈရိုက္ရေသာ အားကစား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို တစ္ေန.လွ်င္ မိနစ္(၂၀)မွ (၆၀)အတြင္း တစ္ပတ္လွ်င္ (၃)ၾကိမ္မွ (၅)ၾကိမ္ ကစားႏိုင္ပါသည္။ ေလ.က်င္.မႈလုပ္သည္. အခါတြင္ မိမိ၏ အသက္အရြယ္ႏွလံုး ခုန္အားႏွင္. ခြန္အားေပၚမူတည္ကာ သင္.ေတာ္ေသာ ေလ.က်င္.ခန္းတစ္ခုကို ၿပဳလုပ္ႏိုင္ၿပီး အသက္ေအာင္.ၿပီး အခ်ိန္တိုအတြင္း ပန္းတိုင္ေရာက္ေအာင္ ေၿပးရေသာ တာတိုအေၿပးၿပိဳင္ၿခင္း၊ ၀န္အားမ်ားေသာ အေလးမ်ားကို အထက္သို. ပင္.တင္.ရေသာ အေလးမ ၿခင္းစသည္. အားကစားမ်ားကို မၿပဳလုပ္ရပါဘူး။
ဒါေၾကာင္. က်ြန္ေတာ္အထက္မွာ ေဖာ္ၿပၿပီးၿဖစ္တဲ. အားကစားမ်ားထဲမွ မိမိႏွင္. သင္.ေတာ္ေသာ အားကစားတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ေလ.က်င္သင္.ပါသည္။ ေနာက္ဆံုး အဆင္.ေနၿဖင္. တစ္ေန.လွ်င္ မိနစ္ (၂၀) ခန္.ပံုမွန္ လမ္းေလွ်ာက္ေပးၿခင္းၿဖင္.လည ္း
ေသြးတိုးေရာဂါကို သက္သာေစပါသည္။ ကာယဗလ ေလ.က်င္.ၿခင္းသည္
ေသြးတိုးေရာဂါရွိေနသူႏွင္. သင္.ေတာ္ပါသလား သင္.ေတာ္သည္ဟု ေၿပာႏိုင္သလို
မသင္.ေတာ္ပါ ဟုလည္း ေၿပာႏိုင္ပါသည္။ သင္.အေနၿဖင္. ေသြးတိုးေရာဂါ
ရွိေနလွ်က္ႏွင္. မိမိ၏ခြန္အား မတရားစိုက္ထုတ္ရေသာ အေလးအမ်ားၾကီးကို
ေလ.က်င္.ေနပါက ေသြးတိုးေရာဂါကို မသက္သာေစသည္.အၿပင္ ေသြးေၾကာအတြင္းရွိ
ဖိအားကို ပိုတိုးေစၿပီး ေသြးတိုးကို ပိုဆိုးေစပါသည္။ ထို.ေၾကာင္.
အေလးအမ်ားၾကီး မထည္.ဘဲ မိမိ၏ခြန္အားႏွင္. သက္ေတာင္.သက္သာ ကစားႏိုင္ေသာ
အေလးေပါ.ေပါ.ၿဖင္. အၾကိမ္ေရမ်ားမ်ား ကစားေပးၿခင္းသည္သာ
အေကာင္းဆံုးၿဖစ္ပါသည္။
သင္.အေနႏွင္. ကာယဗလ ႏွင္. ကာယအလွ ကစားသူမ်ားကို အားက်ၿပီး အေလးအမ်ားၾကီး မ မခ်င္ပါနဲ.။ သူတို.သည္ မိမိ၏ခြန္အားႏွင္.မႏိုင္ေသာ
အေလးၿဖင္. ေလ.က်င္ၿပီး ၾကြက္သားမ်ား ၾကီးထြားကြဲၿပားလာကာ ေလ.က်င့္ရက္
မ်ားလာသည္.အတြက္ ေလ.က်င္.ေနသည္. အေလးခ်ိန္လည္း ေပါ.လာသၿဖင္.
အေလးခ်ိန္ထပ္တိုးကာ ေလ.က်င္.ရင္းၿဖင္. အေလးခ်ိန္ အမ်ားၾကီးကို မႏိုင္ကာ
ၾကြက္သားထုထည္ ၊ၾကြက္သား ကြဲၿပားေပၚလြင္မႈ၊ ၾကြက္သား
အခ်ိဳးအစားက်နမႈရွိေအာင္ ေလ.က်င္.ၿခင္းၿဖင္.တစ္ဆင္.ခ ်င္း တိုးတက္လာသူမ်ား ၿဖစ္ပါသည္။ ထို.ေၾကာင္. ကာယဗလ အားကစားေလ.က်င္သူ အမ်ားစုတြင္ ေသြးတိုးေရာဂါ မရွိသေလာက္ ရွားပါးသည္။
ေသြးက်ေဆးမ်ားႏွင္. အားကစားေလ.က်င္.ၿခင္း မည္သို.ဆက္ႏြယ္သလဲ
အခ်ို. အားကစားမ်ား ဥပမာ။ ။ကိုယ္အေလးခ်ိန္ႏွင္. ကစားရေသာ အားကစားၿဖစ္သည္. လက္ေ၀ွ.၊ ဂ်ဴဒို၊ သိုင္း၊ ကရာေတး ၊အေလးမ အစရွိတဲ. အားကစားသမားမ်ားသည္ ေသြးတိုးေရာဂါတြင္ အသံုးၿပဳသည္. Diuretics ေခၚ ဆီးရႊင္ေဆးကို အသံုးၿပဳၾကပါသည္။ ယခုအခါတြင္ ဆီးေဆးကို တားၿမစ္ေဆးအၿဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္ၿပီ ၿဖစ္ပါသည္။ ထိုေဆးကို အသံုးၿပဳၿပီးေလ.က်င္.မႈ ၿပဳလုပ္သည္.အခါ ႏွင္. ၿပိဳင္ပြဲ ၀င္သည္.အခါတြင္ အင္အားကုန္ဆံုးၿပီး သက္လံုက်ကာ ပင္ပန္းႏြမ္းႏြယ္ေစပါသည္။ Dehydrationေခၚတဲ. အရည္ ခန္းေၿခာက္ၿခင္းႏွင္. Hypokelemia ေခၚ ပိုတက္ဆီယမ္ဓာတ္ ေလွ်ာ.နည္းတဲ.ဒဏ္ ကိုခံရတဲ.အတြက္ ေမာပန္းၿခင္း၊ ခႏၵာကိုယ္ အပူခ်ိန္တက္ၿခင္းမ်ား ၿဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
ထို.နည္းတူ ေသြးတိုးေရာဂါတြင္ ကုသသည္. Beta blocker စိတ္ၿငိမ္ေဆးသည့္ အားကစား ေလ.က်င္.ရာတြင္ ခြန္အားကို ကုန္လြယ္ၿပီး ခံႏိုင္ရည္အားကို က်ေစပါသည္။ ထို.ေၾကာင္. ေသြးတိုး ေရာဂါရွိေနေသာ(Diuretics) /( beta blocker) ေဆးမ်ားၿဖင္. ကုသခံေန၇ေသာ အားကစားသမားမ်ားသည္ ၿပင္းၿပင္းထန္တန္ အားကစား မလုပ္သင္.ေပ ။ ေသြးက်ဆင္းမ်ားေသာေၾကာင္. အေရၿပားထဲတြင္ ေသြးလည္ပတ္မႈ အားနည္းသၿဖင္. ေလ.က်င္.ခန္း ယူေနစဥ္ ကိုယ္အပူခ်ိန္ လြန္္ကဲစြာ တက္တတ္ပါသည္။
အားကစား ေလ.က်င္စဥ္ ေဆးေၾကာင္. ပိုတက္ဆီယမ္ဓာတ္ဆား ကိုယ္တြင္းမွ ယုတ္ေစသကဲ.သို. ေဆးမ်ားေၾကာင္. ပိုတက္ဆီယမ္ဓာတ္ တိုးၿမွင္.ေစပါသည္။ ထို.သို. ကိုယ္အတြင္းတြင္ ဓာတ္ဆားမ်ား ကေမာက္ကမ ၿဖစ္ၿခင္းေၾကာင္. ၾကြက္သားမ်ား အားနည္းၿခင္း၊ စိတ္မၾကည္သာၿခင္း၊ ဗိုက္ေအာင္.ၿခင္း၊ ဆီးသြားမ်ားၿခင္း၊ ႏွလံုးတုန္ၿခင္း၊ ႏွလံုရပ္ၿခင္းမ်ား ၿဖစ္နိုင္ပါသည္။ ထို.ေၾကာင္. ေသြးတိုး ေရာဂါရွင္မ်ားအေနၿဖင္. ၿပင္းထန္ေသာ အားကစားမ်ိဳးကို ေရွာင္ရွားၿပီး မိမိတစ္ႏိုင္ တစ္ပိုင္ အားကစား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ေလ.က်င္ၾကပါလို. တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
Diuretics ေဆးမ်ား Diroton. Diamax. Laxis. Esidrex,
လမ္းေလွ်ာက္ၿခင္း၊ ၿဖည္းၿဖည္းေၿပးၿခင္း(Joggin
ေလ.က်င္ခန္းမည္မွ် ယူရမည္နည္း။
===============
ေအရိုးဗစ္ အားကစားနည္း (Aerobic Exercise) တစ္နည္းဆိုေသာ္ ေအာက္ဆီဂ်င္ ဓာတ္ပါေသာ ေလကို မွန္မွန္ရႈရိုက္ရေသာ အားကစား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို တစ္ေန.လွ်င္ မိနစ္(၂၀)မွ (၆၀)အတြင္း တစ္ပတ္လွ်င္ (၃)ၾကိမ္မွ (၅)ၾကိမ္ ကစားႏိုင္ပါသည္။ ေလ.က်င္.မႈလုပ္သည္. အခါတြင္ မိမိ၏ အသက္အရြယ္ႏွလံုး ခုန္အားႏွင္. ခြန္အားေပၚမူတည္ကာ သင္.ေတာ္ေသာ ေလ.က်င္.ခန္းတစ္ခုကို ၿပဳလုပ္ႏိုင္ၿပီး အသက္ေအာင္.ၿပီး အခ်ိန္တိုအတြင္း ပန္းတိုင္ေရာက္ေအာင္ ေၿပးရေသာ တာတိုအေၿပးၿပိဳင္ၿခင္း၊ ၀န္အားမ်ားေသာ အေလးမ်ားကို အထက္သို. ပင္.တင္.ရေသာ အေလးမ ၿခင္းစသည္. အားကစားမ်ားကို မၿပဳလုပ္ရပါဘူး။
ဒါေၾကာင္. က်ြန္ေတာ္အထက္မွာ ေဖာ္ၿပၿပီးၿဖစ္တဲ. အားကစားမ်ားထဲမွ မိမိႏွင္. သင္.ေတာ္ေသာ အားကစားတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ေလ.က်င္သင္.ပါသည္။ ေနာက္ဆံုး အဆင္.ေနၿဖင္. တစ္ေန.လွ်င္ မိနစ္ (၂၀) ခန္.ပံုမွန္ လမ္းေလွ်ာက္ေပးၿခင္းၿဖင္.လည
သင္.အေနႏွင္. ကာယဗလ ႏွင္. ကာယအလွ ကစားသူမ်ားကို အားက်ၿပီး အေလးအမ်ားၾကီး မ မခ်င္ပါနဲ.။ သူတို.သည္ မိမိ၏ခြန္အားႏွင္.မႏိုင္ေသာ
ေသြးက်ေဆးမ်ားႏွင္. အားကစားေလ.က်င္.ၿခင္း မည္သို.ဆက္ႏြယ္သလဲ
အခ်ို. အားကစားမ်ား ဥပမာ။ ။ကိုယ္အေလးခ်ိန္ႏွင္. ကစားရေသာ အားကစားၿဖစ္သည္. လက္ေ၀ွ.၊ ဂ်ဴဒို၊ သိုင္း၊ ကရာေတး ၊အေလးမ အစရွိတဲ. အားကစားသမားမ်ားသည္ ေသြးတိုးေရာဂါတြင္ အသံုးၿပဳသည္. Diuretics ေခၚ ဆီးရႊင္ေဆးကို အသံုးၿပဳၾကပါသည္။ ယခုအခါတြင္ ဆီးေဆးကို တားၿမစ္ေဆးအၿဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္ၿပီ ၿဖစ္ပါသည္။ ထိုေဆးကို အသံုးၿပဳၿပီးေလ.က်င္.မႈ ၿပဳလုပ္သည္.အခါ ႏွင္. ၿပိဳင္ပြဲ ၀င္သည္.အခါတြင္ အင္အားကုန္ဆံုးၿပီး သက္လံုက်ကာ ပင္ပန္းႏြမ္းႏြယ္ေစပါသည္။ Dehydrationေခၚတဲ. အရည္ ခန္းေၿခာက္ၿခင္းႏွင္. Hypokelemia ေခၚ ပိုတက္ဆီယမ္ဓာတ္ ေလွ်ာ.နည္းတဲ.ဒဏ္ ကိုခံရတဲ.အတြက္ ေမာပန္းၿခင္း၊ ခႏၵာကိုယ္ အပူခ်ိန္တက္ၿခင္းမ်ား ၿဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
ထို.နည္းတူ ေသြးတိုးေရာဂါတြင္ ကုသသည္. Beta blocker စိတ္ၿငိမ္ေဆးသည့္ အားကစား ေလ.က်င္.ရာတြင္ ခြန္အားကို ကုန္လြယ္ၿပီး ခံႏိုင္ရည္အားကို က်ေစပါသည္။ ထို.ေၾကာင္. ေသြးတိုး ေရာဂါရွိေနေသာ(Diuretics) /( beta blocker) ေဆးမ်ားၿဖင္. ကုသခံေန၇ေသာ အားကစားသမားမ်ားသည္ ၿပင္းၿပင္းထန္တန္ အားကစား မလုပ္သင္.ေပ ။ ေသြးက်ဆင္းမ်ားေသာေၾကာင္. အေရၿပားထဲတြင္ ေသြးလည္ပတ္မႈ အားနည္းသၿဖင္. ေလ.က်င္.ခန္း ယူေနစဥ္ ကိုယ္အပူခ်ိန္ လြန္္ကဲစြာ တက္တတ္ပါသည္။
အားကစား ေလ.က်င္စဥ္ ေဆးေၾကာင္. ပိုတက္ဆီယမ္ဓာတ္ဆား ကိုယ္တြင္းမွ ယုတ္ေစသကဲ.သို. ေဆးမ်ားေၾကာင္. ပိုတက္ဆီယမ္ဓာတ္ တိုးၿမွင္.ေစပါသည္။ ထို.သို. ကိုယ္အတြင္းတြင္ ဓာတ္ဆားမ်ား ကေမာက္ကမ ၿဖစ္ၿခင္းေၾကာင္. ၾကြက္သားမ်ား အားနည္းၿခင္း၊ စိတ္မၾကည္သာၿခင္း၊ ဗိုက္ေအာင္.ၿခင္း၊ ဆီးသြားမ်ားၿခင္း၊ ႏွလံုးတုန္ၿခင္း၊ ႏွလံုရပ္ၿခင္းမ်ား ၿဖစ္နိုင္ပါသည္။ ထို.ေၾကာင္. ေသြးတိုး ေရာဂါရွင္မ်ားအေနၿဖင္. ၿပင္းထန္ေသာ အားကစားမ်ိဳးကို ေရွာင္ရွားၿပီး မိမိတစ္ႏိုင္ တစ္ပိုင္ အားကစား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ေလ.က်င္ၾကပါလို. တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
Diuretics ေဆးမ်ား Diroton. Diamax. Laxis. Esidrex,
Betablocker ေဆးမ်ား propranolol. oxprenolol.Metoprolol.
Atenolol.Acebutolol.nadolo l. Sotalol. pindolol
REF>>>ေသာ္တာေမာင္
Atenolol.Acebutolol.nadolo
REF>>>ေသာ္တာေမာင္
0 comments:
Post a Comment