ရခိုင္အေရး HRW စြပ္စြဲခ်က္ အေမရိကန္စိုးရိမ္

နယူးေယာက္အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ HRW က တနလၤာေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဘာသာေရး ပဋိပကၡအတြင္း မူဆလင္ေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခိုက္မႈေတြမွာ အာဏာပိုင္ေတြ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတယ္လို႔ စြပ္စြဲထားပါတယ္။ ဒီလို လုပ္ေဆာင္မႈေတြဟာ လူမ်ိဳးတံုး သတ္ျဖတ္မႈေတြ အသြင္ေဆာင္တယ္လို႔လည္း ေဖာ္ျပထားတဲ့ အဲ့ဒီ အစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရတဲ့အျပင္ အေျခအေနေတြကို အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္လို႔ တနလၤာေန႔က ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ေဒၚလွလွသန္း က တင္ျပထားပါတယ္။

Human Rights Watch လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ႀကီးက ဧၿပီလ ၂၂ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ “All You Can Do is Pray” ဆိုတဲ့ ဆုေတာင္း႐ံုကတပါး တျခား အားကိုးဖြယ္ရာမရွိ ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ရတဲ့ အစီရင္ခံစာဟာ မ်က္ျမင္သက္ေသ အမ်ားအျပား အပါအ၀င္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြနဲ႔ ရခိုင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ၁၀၀ ေက်ာ္တို႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားတဲ့ အခ်က္ေတြကို အေျခခံၿပီး ေရးသားျပဳစုထားတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဇြန္လနဲ႔ ေအာက္တုိဘာလက ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈ ၂ ရပ္အတြင္း လူေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး လူ ၁ သိန္းေက်ာ္ အိုးအိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရး အစီရင္ခံစာအရ တခ်ိဳ႕ျဖစ္ရပ္ေတြဟာ ဆိုးရြားလွၿပီး ႀကိဳတင္သတိေပးထားေပမဲ့လို႔လည္း လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြထံကေန ဒုတ္၊ ဓားေတြကို သိမ္းကာ အကာအကြယ္ မေပးႏုိင္ခဲ့တဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူအုပ္ႀကီး လက္ခ်က္ေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ရသူေတြအနက္ ကေလး ၂၈ ဦး ပါ၀င္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အခုလို အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈကို ေထာက္ျပၿပီး လူသားမ်ိဳးႏြယ္စုအေပၚ က်ဴးလြန္မႈတရပ္အျဖစ္ Human Rights Watch အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားတာ ျဖစ္ ပါတယ္။

ဒီအခ်က္အလက္ ေဖာ္ျပခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး Human Rights Watch ရဲ႕ အစီရင္ခံစာသစ္ပါ အခ်က္အလက္ေတြကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက နီးနီးကပ္ကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေန တယ္လို႔ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ယာယီလက္ေထာက္ ေျပာခြင့္ရ ပတ္ထရစ္ ဗန္ထရဲလ္ (Patrick Ventrell) က တနလၤာေန႔ ပံုမွန္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာပါတယ္။

“ဒီသတင္းေတြကို က်ေနာ္တို႔ ၾကားပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ အေျခအေနကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္။ အခ်က္အလက္ေတြ လက္ခံရရွိရင္ ရရွိသလို သတင္းေတြကို စိစစ္သံုးသပ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ သတင္းအခ်က္အလက္ အားလံုးကို ေလ့လာသံုးသပ္မွာျဖစ္သလို စြပ္စြဲခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚလာခဲ့ရင္လည္း ေသေသခ်ာခ်ာ သံုးသပ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ ေသာၾကာေန႔က ႏွစ္ပတ္လည္ လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ရာမွာ တခ်ိန္က အထီးက်န္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ ပိုမို ခိုင္မာလာတဲ့ တုိးတက္တဲ့ အရိပ္အေယာင္ေတြ ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရတယ္လို႔ သံုးသပ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြအၾကား ပဋိပကၡအေျခအေန ကို ေထာက္ျပရာမွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈကို ႏွိမ္နင္းရာမွာ လံုၿခံဳေရးတပ္ေတြကို ေစလႊတ္ျခင္း ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရာေဒသေတြကို ႏုိင္ငံတကာ ေလ့လာေရး ပုဂၢိဳလ္ေတြ သြားေရာက္ေလ့လာခြင့္ျပဳျခင္း စတဲ့ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့့ ေျခလွမ္းေတြ ကို ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရတယ္ လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္လည္း Human Rights Watch အစီရင္ခံစာသစ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းလည္း မစၥတာ ဗန္ထရဲလ္ (Ventrell) ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အၾကမ္းဖက္မႈဒဏ္ ရင္ဆုိင္ေနၾကရတဲ့ လူနည္းစုေတြအေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက အလြန္ပဲ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဘာသာေရးနဲ႔ တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြကို ဦးတည္တဲ့့ လူအုပ္ႀကီးေတြရဲ႕ အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ေနာက္ထပ္ မျဖစ္ပြားရေအာင္ ဟန္႔တားႏုိင္မယ့္ သင့္ေတာ္တဲ့ ေျခလွမ္းေတြလွမ္းၿပီး အၾကမ္းဖက္ခံရသူေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖုိ႔ ျပည္တြင္းမွာ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ထြက္ေျပးေနၾကရသူေတြနဲ႔ တျခား လိုအပ္တဲ့ သူေတြဆီကို ပံုမွန္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီေတြ အဟန္႔အတားမရွိ အခ်ိန္ရရွိႏုိင္ဖုိ႔လည္း လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ကို က်ေနာ္တု႔ိ ဆက္လက္ ေတာင္းဆိုပါတယ္။”

ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြအျပင္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ စသျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရး တိုးတက္မႈေတြေၾကာင့္ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈ အမ်ားစုကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားနဲ႔ ဆက္လက္ ဆက္ဆံရာမွာ ပဋိပကၡေတြကို ေရရွည္ ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ အဓိက တုိက္တြန္းခဲ့တာလည္းျဖစ္တယ္လို႔ မစၥတာ ဗန္ထရဲလ္ (Ventrell) က ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဆက္လက္ ဆက္ဆံေနသလို၊ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြကို တရားဥပေဒအရ အေရးယူဖို႔ကိုလည္း ဆက္လက္ တုိက္တြန္းပါတယ္။ ဒီအၾကမ္းဖက္မႈရဲ႕ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္းေတြကို ေျဖရွင္းေပးၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တုိင္းရင္းသား အုပ္စုေတြအၾကား အတူတကြ သိုက္သိုက္၀န္း၀န္း ေနႏုိင္ၿပီး၊ ေနာက္ထပ္ ပဋိပကၡေတြ မျဖစ္ရေလေအာင္ အကာအကြယ္ေပးမယ့္ စနစ္တရပ္ကို ခ်မွတ္ေပးဖို႔ကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ တုိက္တြန္းပါတယ္။ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ဆက္ဆံမႈမွာ ဒီအပိုင္းေတြ အမ်ားႀကီး ပါ၀င္ပါတယ္။”

ဒါ့အျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သီးျခားေကာ္မရွင္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာ ထြက္ေပၚလာတာ ကို ေစာင့္ၾကည့္ရမွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဘာသာေရး အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အဆံုးသတ္ၿပီး ေရရွည္ခံမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိဖို႔ ေျခလွမ္းေတြ ယူရာမွာလည္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ေထာက္ခံအားေပးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

Human Rights Watch အဖြဲ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာပါ စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ျမန္မာ အစိုးရ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦး၀င္းၿမိဳင္က မူဆလင္ေတြကို ႏွိပ္ကြပ္ရာမွာ လံုၿခံဳေရးတပ္ေတြ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ကို လက္မခံ ပယ္ခ်ခဲ့ၿပီး Human Rights Watch စံုစမ္းစစ္ေဆးသူေတြအေနနဲ႔ ျဖစ္ရပ္မွန္ အေျခအေနကို နားမလည္ၾကတဲ့အေၾကာင္း တုံ႔ျပန္ေျပာၾကား ထားတာကို ေအပီသတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။