ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕စီးပြားေရးအလားအလာဟာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာအတြင္း အေတာက္ပဆံုး အေျခအေန မွာ ေရာက္ေနတယ္လို႔ အခိုင္အမာ ေျပာလုိက္သူကေတာ့ ADB ရဲ႕ စီးပြားေရးပညာရွင္ခ်ဳပ္ ခ်န္ေယာင္ ရီး (Changyong Rhee) ပါပဲ။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေတြ၊ ျပည္ပတင္ပို႔တာေတြ၊ ကမာၻလွည့္ခရီးသြားလုပ္ငန္းနဲ႔ စီးပြားေရးအေပၚ အေကာင္းျမင္ခ်က္ အားလံုးဟာ အတက္ျပေန တယ္လုိ႔ ခ်န္ေယာင္ ရီးက ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအပါအ၀င္ျဖစ္တဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ ASEAN ႏုိင္ငံေတြမွာ သယံဇာတ ထုတ္ကုန္ေတြနဲ႔အတူ ကုန္ထုတ္လုပ္ မႈတိုးတက္လာတာမို႔ အာရွေဒသစီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္လာတာမွာ ASEAN ႏုိင္ငံေတြက အဓိကက်တယ္လို႔ မစၥတာရီးက သံုးသပ္ပါတယ္။
“အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံက ၆% ေက်ာ္ သိသိသာသာ တိုးလာသလို၊ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ထဲမွာ ၆.၆% ရွိလာတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ အရင္ကနဲ႔မတူဘဲ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြအတြက္ စြဲေဆာင္မႈေတြ ရွိလာတာ ေတြ႔ရၿပီး အာရွေဒသ စီးပြားေရး ႀကီးထြားလာတာဟာ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တုန္းကစလို႔ အာရွေဒသတြင္း ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္တာေၾကာင့္လို႔လည္း ေျပာလို႔ရပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕စီးပြားေရး ကိန္းဂဏန္းအတိအက် ဘယ္ေလာက္နဲ႔ တိုးတက္တယ္ဆုိတာကို ေျပာဖို႔ရာ အခက္အခဲရွိႏုိင္ေပမဲ့ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း တိုးတက္လာတယ္ဆိုတာကေတာ့ သံသယျဖစ္စရာမရွိပါဘူးလို႔ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ၊ မက္ကြာရီတကၠသိုလ္က စီးပြားေရးပညာရွင္ ေရွာင္န္ တာနယ္လ္ (Sean Turnell) က ေျပာပါတယ္။
အခုလို စီးပြားေရး တိုးတက္လာရတဲ့ အဓိကေမာင္းႏွင္အားအျဖစ္ စီးပြားေရးပညာရွင္ ေရွာင္န္ တာနယ္လ္ ျမင္တာကေတာ့ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔ထုတ္လုပ္တင္ပို႔ေရာင္းခ်တာျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ကမာၻ႔လွည့္ခရီးသြားလုပ္ငန္း ေကာင္းလာတာကိုလည္း သူက ေထာက္ျပပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ေတြကို ေကာင္းေကာင္း ဆက္ၿပီး တင္ပို႔ေနႏုိင္ တာက အဓိကအေၾကာင္းရင္းျဖစ္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကနဲ႔စာရင္ ရာႏႈန္း ၂၀ ေလာက္ကို တုိးလာခဲ့တာပါ။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကလည္း ႏုိင္ငံတကာက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ တုိးလုပ္လာၾကတာေၾကာင့္ ျဖစ္သလို ႏုိင္ငံျခားခရီးသြား ပိုတုိးလာ ခဲ့တာမို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မွာတင္မကဘဲ လာမယ့္ႏွစ္ေတြမွာလည္း ပိုၿပီး ေကာင္းလာမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။”
ကုန္ထုတ္လုပ္မႈက႑အပါအ၀င္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ ခြင့္ျပဳတဲ့ ႏုိင္ငံျခားကုမၸဏီအေရအတြက္ဟာ ၂၀၁၁ ဘ႑ာေရးႏွစ္နဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ မယ္ဆိုရင္ သိသိသာသာတိုးတက္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလအထိ ဆယ္လအတြင္းမွာတင္ မွတ္ပံုတင္တဲ့ ျပည္ပကုမၸဏီ အေရအတြက္ဟာ ၁၄ ဆနီးပါးရွိခဲ့တယ္လို႔ ADB ရဲ႕ ဧၿပီလ ၉ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
စီးပြားေရးကို တကယ္တမ္း အေျပာင္းအလဲလုပ္လာတဲ့ အခ်ိန္ကာလက သိပ္မၾကာလွေသးတာမို႔ အခုေလာက္ တိုးတက္မႈကို ဆက္ထိန္းထားၿပီး ဒီ့ထက္ပိုတိုးတက္သြားႏုိင္ဖို႔ရာ စိန္ေခၚမႈေတြရွိေနမွာကေတာ့ အေသအခ်ာပါ။
အခုလက္ရွိ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈႏႈန္း ဘယ္ေလာက္ထိ ေရရွည္ ဆက္သြားႏုိင္မယ္ဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိေသးသလို စိန္ေခၚမႈအမ်ားအျပား ရွိေနတယ္ဆုိတာကို ပါေမာကၡ ေရွာင္န္ တာနယ္လ္ကလည္း ေထာက္ျပပါတယ္။
“ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ဒီတုိးတက္မႈႏႈန္းဟာ သယံဇာတအရင္းအျမင္ေတြကို ထုတ္ယူတာ ဒါမွမဟုတ္ ကမာၻလွည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းလို အေတာ္ေလး နိမ့္ေသးတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္မႈေတြကေန ျဖစ္လာတာေၾကာင့္ပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ စက္မႈႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္လာဖို႔ စိန္ေခၚမႈႀကီးကေတာ့ အေသးစား၊ အလတ္စား၊ အႀကီးစား စက္မႈကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းေတြ ထူေထာင္ ႏုိင္ဖို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိမွာေတာ့ အဲဒီလုပ္ငန္းမ်ဳိးေတြ ေပၚလာဖို႔အလားအလာ အမ်ားႀကီးမေတြ႔ရေသးပါဘူး။ ဒါေတြအားလံုး က ႏွစ္အေတာ္ၾကာ အခ်ိန္ယူရပါလိမ့္ဦးမယ္။”
ရင္ဆုိင္ရမယ့္ စိန္ေခၚမႈေတြထဲမွာ ADB က မီးေမာင္းထုိးျပထားတဲ့ အဓိကစိန္ေခၚမႈက ႏွစ္ခုရွိတာေတြ႔ရပါတယ္။
မူ၀ါဒပိုုင္းဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေရွ႕တိုးလုပ္ေဆာင္တဲ့ အရွိန္အဟုန္ အားနည္းသြားမယ္ ဒါမွမဟုတ္ မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးနဲ႔ လူမ်ဳိးေရးဆန္ဆန္ တင္းမာမႈေတြ ေနာက္ထပ္ အရွိန္ျမင့္လာဦးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အျပဳသေဘာေဆာင္ ေနတဲ့အလားအလာဟာ အႏၲရာယ္ရွိသြားႏုိင္တယ္လို႔ ADB က သတိေပးထားပါတယ္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အရွိန္အဟုန္ အားနည္းသြားလို႔မရဘူးဆိုတဲ့အခ်က္ကို ပါေမာကၡ ေရွာင္န္ တာနယ္လ္ကလည္း သေဘာတူပါတယ္။
“ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ အမ်ားႀကီး ပိုလုပ္ဖို႔ တကယ့္ကိုလိုအပ္ပါတယ္။ ပိုင္ဆိုင္မႈဆိုုင္ရာ အခြင့္အေရးလို၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးလို အေျခခံပိုင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ဖုိ႔လုိသလို မူ၀ါဒခ်မွတ္တဲ့အပိုင္းမွာလည္း ပိုၿပီး့ အေျခခံက်တဲ့အဆင့္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ရပါလိမ့္မယ္။”
အစိုးရရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ႀကီးမားလွတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္ေတြကေနထြက္လာမယ့္ ရလာဒ္ေတြကို လက္ေတြ႔ျမင္ရဖို႔ ရာ ႏွစ္အေတာ္ ၾကာေကာင္းၾကာႏုိင္ေပမဲ့လည္း ႏွစ္ႏွစ္ သံုးႏွစ္အတြင္း အက်ဳိးေက်းဇူးျဖစ္လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္သင့္တာေတြ ကို ADB ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ အထူး အၾကံေပး ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အဲဒါေတြထဲမွာ စီးပြားေရးမွာ ပုဂၢလိကဘဏ္ေတြရဲ႕ ပါ၀င္ လုပ္ေဆာင္မႈကို တိုးျမႇင့္တာ၊ အတိုးႏႈန္းနဲ႔ ေငြထုတ္ေခ်းတာေတြအေပၚ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကို ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးတာေတြ ပါ၀င္ပါ တယ္။
ဒါ့အျပင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ မွတ္ပံုတင္တာနဲ႔ ကမာၻလွည့္ခရီးသြားေတြအတြက္ ျပည္၀င္ခြင့္ဗီဇာ ထုတ္ေပးတဲ့လုပ္ငန္းေတြ ကို လြယ္ကူရွင္းလင္းေအာင္လုပ္ဖို႔၊ စြမ္းေဆာင္ရည္နိမ့္က်တဲ့ ဓာတ္အားစနစ္ကို အဆင့္ျမႇင့္ဖို႔၊ စိုက္ပ်ဳိးေရးက႑အတြက္ ဘ႑ာေငြေၾကး ရယူႏုိင္ဖို႔နဲ႔ တျခား၀န္ေဆာင္မႈေတြကို တိုးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ေပးတာေတြဟာလည္း ေရတိုမွာ အက်ဳိးျဖစ္ႏုိင္ တယ္လို႔ ADB က အၾကံေပးထားပါတယ္။
ေရွ႕တိုးၿပီး လုပ္ေဆာင္သြားတာနဲ႔အမွ် ဥေရာပသမဂၢ EU က အဆိုျပဳထားတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက တင္ပို႔ကုန္ေတြအေပၚ အထူး အခြင့္အေရးေပးတဲ့ကိစၥ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက တင္သြင္းကုန္ေတြကို အေမရိကန္ကပိတ္ပင္ထားတာ ဆိုင္းငံ့လိုက္တဲ့ကိစၥေတြကေန ႏုိင္ငံစီးပြားေရးအတြက္ အက်ဳိးျဖစ္လာဖို႔ရွိတယ္လုိ႔ ADB က ဆိုပါတယ္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြင္း သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔တြင္းႀကီး ႏွစ္ခုကေန ဓာတ္ေငြ႔စထုတ္မွာမို႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ထုတ္လုပ္မႈ ႏွစ္ဆတိုးလာမွာျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္နဲ႔ ထုိင္းတို႔လို သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔၀ယ္ယူေနတဲ့ အဓိကေစ်းကြက္ႀကီးေတြဆီ ပိုေရာင္းႏုိင္မယ္လုိ႔ ADB အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ႀကီးထြားလာေနတဲ့ ကမာၻလွည့္ခရီးသြားလုပ္ငန္းက႑၊ ပိုတိုးၿပီးရလာေနတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈဆိုင္ရာ တရား၀င္ အေထာက္အပံ့ ေတြ၊၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း ဆက္သြယ္ေရးက႑မွာ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံခြင့္လိုင္စင္ႏွစ္ခု ခ်ေပးဖို႔ စီစဥ္ထားတယ္ဆိုတဲ့ ခန္႔မွန္းခ်က္နဲ႔ အတူ တိုးပြားလာေနတဲ့ ျပည္ပတိုက္႐ိုက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြဟာလည္း စီးပြားေရးက႑လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို အေထာက္အပံ့ေပး သြားလိမ့္မယ္လုိ႔ ADB အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
Myanmar Kyat Exchange Rate
0 comments:
Post a Comment