ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွအားကစားၿပိဳင္ပြဲ မၾကာမီ က်င္းပပါေတာ့ မယ္။ ျမန္မာ အပါအဝင္ အာဆီယံ ၁ဝ ႏိုင္ငံက အားကစားပြဲမ်ားမွာ အားကစားေမာင္မယ္ေတြဟာ စတင္ၿပိဳင္ဆိုင္ ၾကေတာ့ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒုပ္ပင္း
(Doping) ဆိုတဲ့ စကားရပ္ဟာ အာဖရိက စကားျဖစ္ၿပီး စိတ္ကိုတက္ ၾကြေစတဲ့
အရက္တစ္မ်ဳိးလို႔ ေခၚပါတယ္။ ယွဥ္ၿပိဳင္တဲ့ အားကစားေမာင္ သို႔မဟုတ္ မယ္ဟာ
ဒုပ္ပင္း မိေနတယ္ဆိုရင္ ေဆးက်တယ္လုိ႔ ေခၚတယ္။ တားျမစ္ေဆးဝါးသံုး၊
မသံုးစစ္ေဆးၿပီး ရရွိတဲ့ ဆုတံဆိပ္ ႐ုပ္သိမ္းျခင္း အပါအဝင္ ေနာင္အားကစား
ပြဲေတြမွာ ၁ ပြဲမွ ၅ ပြဲ အထိပယ္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေပးေလ့ ရွိတယ္။ အားကစားေလာကမွာ
ႏိုင္င့ံဂုဏ္ေဆာင္ဖို႔ အၿပိဳင္အဆိုင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကရင္း စံခ်ိန္ေကာင္းေအာင္၊
အေမာ ခံႏုိင္ေအာင္နဲ႔ ရရွိထားတဲ့ ဒဏ္ရာမေပၚေအာင္ ဓာတုေဆးဝါးေတြကို
သံုးစြဲလာခဲ့ၾကတယ္။ အားကစားမွာ တားျမစ္ေဆးဝါး သံုးျခင္းဟာ က်န္းမာေရးနဲ႔
အသက္အႏၲရာယ္ကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္။ တားျမစ္ေဆးသံုးသူရဲ႕ စံခ်ိန္ဟာ
ေဆးကူလို႔ရတဲ့ စံခ်ိန္ျဖစ္ေနေတာ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အိုလံပစ္ ေကာ္မတီက
(တားျမစ္ေဆးဝါး ထိန္းခ်ဳပ္မႈ) နဲ႔ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္။
မၾကာေသးမီက ကမၻာ့စက္ဘီးစီးဘုရင္ ''နီအမ္းစထေရာင္း'' ဟာ တားျမစ္ေဆးဝါး စစ္ေဆးတာေပၚလုိ႔ သူ႔ရဲ႕ဆုတံဆိပ္မ်ား ႐ုပ္သိမ္းခံရၿပီး ကမၻာ့အား ကစား ေလာက မွာ ႏွစ္အကန္႔အသတ္မရွိ တားျမစ္ျခင္းခံရၿပီး သူနဲ႔စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ ထားတဲ့ ကုမၸဏီေတြကလည္း စာခ်ဳပ္႐ုပ္သိမ္း ခံၾကရတဲ့ အျပင္ ေလ်ာ္ေၾကး ပါ ေတာင္းေနၾကတယ္။ အာဂ်င္တီးနား ေဘာလံုးဘုရင္ မာရာဒိုနာ၊ ႐ိုေမးနီး ယား ေဘာလံုးသမား မူတူးတို႔လည္း တားျမစ္ေဆးသံုးတဲ့ အထဲမွာပါတယ္။
တားျမစ္ေဆးေတြမွာ စိတ္ၾကြေဆး (အက္ဖီတမင္း)၊ မူးယစ္ ထံုထိုင္းေဆး (ဘိန္း)၊ ၾကြက္သားႀကီး ထြား ေဆးစံု (ေဟာ္မုန္း)၊ ခြန္အားတိုးေဆးမ်ား၊ စိတ္ၿငိမ္ေဆး (ပ႐ိုပန္နေလာ၊ ေဗလီယံ) နဲ႔ ဆီးရႊင္ေဆးမ်ား (ေလးဆစ္၊ ဒိုင္ယူတြန္) တို႔ ပါဝင္တယ္။ သည့္ထက္ က်ယ္ျပန္႔လာတဲ့ အားကစားပြဲေတြမွာ ေရွာင္တခင္ စစ္ေဆးသြားတဲ့အခါ ေတြ႕ရသလို၊ တခ်ဳိ႕မထင္္မွတ္တဲ့ အခ်ိန္ (ဥပမာ- အနားယူတဲ့အခ်ိန္၊ အရက္မူးေနတဲ့ အခ်ိန္) ေတြမွာ စစ္ေဆးသြားတာမ်ဳိး ရွိတယ္။
''၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဆိုးလ္အိုလံပစ္မွာ စက္တင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႔က အားကစားမ်ား တြင္ တားျမစ္ေဆး သံုးစြဲမႈ ဆန္႔က်င္ေရးကို ေထာက္ခံကာ ဆိုးလ္ေၾကညာစာ တမ္း သံုးရပ္ကို လက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့ၾကတယ္။
(၁) အားကစားသမားမ်ား ေလ့က်င့္မႈကာလနဲ႔ ၿပိဳင္ပြဲကာလမ်ားမွာ ႀကိဳတင္ အသိမေပးဘဲ အခ်ိန္မေရြး တားျမစ္ေဆး စစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ျခင္းကို ႏိုင္ငံတကာ အတိုင္း အတာနဲ႔ အညီ ေဆာင္ရြက္သြားရန္။
(၂) တားျမစ္ေဆးသံုးစြဲမႈ အသီးသီးကို အျပည့္အဝ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ၿပီး ပါဝင္ ပတ္သက္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူ၊ အားကစားသမားနဲ႔ ေဆးအဖြဲ႕ဆိုင္ရာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ပါဝင္ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္လွ်င္ အေရးယူရန္။
(၃) တားျမစ္ေဆးသံုးစြဲမႈကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ တားျမစ္ေဆး သံုးစြဲမႈရဲ႕ အႏၲရာယ္နဲ႔ အားကစားသမားမ်ား၊ နည္းျပဆရာမ်ားနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားကို ပညာပိုမို ေပးသြားရန္တို႔ ျဖစ္တယ္။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အိုလံပစ္ ေကာ္မတီရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ဟာ အားကစားသမား ေကာင္းတစ္ေယာက္ လံုးဝၿပီးျပည့္စံုတဲ့ နဂိုစြမ္းအားရွင္ လူသားတစ္ေယာက္ ျဖစ္ လာေရး ေမွ်ာ္မွန္းၿပီး အားကစားကြင္း မွာ ေဆးေၾကာင့္ ရတဲ့ စြမ္းအားရွင္မ်ား မေပၚေaပါက္ႏိုင္ေရး၊ ကိုယ့္အားကုိယ္ကုိး အားကစားစြမ္းရည္ရွိေရး တို႔ ျဖစ္တယ္။
ဒီဇင္ဘာ (၂၇) ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားပြဲ က်င္းပတဲ့ အခါမွာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းနဲ႔အညီ တားျမစ္ေဆးသံုးစြဲမႈရွိ၊ မရွိ အေလးအနက္ စစ္ေဆးသြားရန္ လိုအပ္ၿပီး တားျမစ္ေဆးသံုးစြဲမႈ လံုးဝေရွာင္ ရွားကာ ပင္ကုိစြမ္းရည္ျဖင့္ ဆုတံဆိပ္မ်ား ရယူေရး မီးေမာင္းထိုးျပ ေရးသားလိုက္ ရပါတယ္။
ျမ၀တီ
မၾကာေသးမီက ကမၻာ့စက္ဘီးစီးဘုရင္ ''နီအမ္းစထေရာင္း'' ဟာ တားျမစ္ေဆးဝါး စစ္ေဆးတာေပၚလုိ႔ သူ႔ရဲ႕ဆုတံဆိပ္မ်ား ႐ုပ္သိမ္းခံရၿပီး ကမၻာ့အား ကစား ေလာက မွာ ႏွစ္အကန္႔အသတ္မရွိ တားျမစ္ျခင္းခံရၿပီး သူနဲ႔စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ ထားတဲ့ ကုမၸဏီေတြကလည္း စာခ်ဳပ္႐ုပ္သိမ္း ခံၾကရတဲ့ အျပင္ ေလ်ာ္ေၾကး ပါ ေတာင္းေနၾကတယ္။ အာဂ်င္တီးနား ေဘာလံုးဘုရင္ မာရာဒိုနာ၊ ႐ိုေမးနီး ယား ေဘာလံုးသမား မူတူးတို႔လည္း တားျမစ္ေဆးသံုးတဲ့ အထဲမွာပါတယ္။
တားျမစ္ေဆးေတြမွာ စိတ္ၾကြေဆး (အက္ဖီတမင္း)၊ မူးယစ္ ထံုထိုင္းေဆး (ဘိန္း)၊ ၾကြက္သားႀကီး ထြား ေဆးစံု (ေဟာ္မုန္း)၊ ခြန္အားတိုးေဆးမ်ား၊ စိတ္ၿငိမ္ေဆး (ပ႐ိုပန္နေလာ၊ ေဗလီယံ) နဲ႔ ဆီးရႊင္ေဆးမ်ား (ေလးဆစ္၊ ဒိုင္ယူတြန္) တို႔ ပါဝင္တယ္။ သည့္ထက္ က်ယ္ျပန္႔လာတဲ့ အားကစားပြဲေတြမွာ ေရွာင္တခင္ စစ္ေဆးသြားတဲ့အခါ ေတြ႕ရသလို၊ တခ်ဳိ႕မထင္္မွတ္တဲ့ အခ်ိန္ (ဥပမာ- အနားယူတဲ့အခ်ိန္၊ အရက္မူးေနတဲ့ အခ်ိန္) ေတြမွာ စစ္ေဆးသြားတာမ်ဳိး ရွိတယ္။
''၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဆိုးလ္အိုလံပစ္မွာ စက္တင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႔က အားကစားမ်ား တြင္ တားျမစ္ေဆး သံုးစြဲမႈ ဆန္႔က်င္ေရးကို ေထာက္ခံကာ ဆိုးလ္ေၾကညာစာ တမ္း သံုးရပ္ကို လက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့ၾကတယ္။
(၁) အားကစားသမားမ်ား ေလ့က်င့္မႈကာလနဲ႔ ၿပိဳင္ပြဲကာလမ်ားမွာ ႀကိဳတင္ အသိမေပးဘဲ အခ်ိန္မေရြး တားျမစ္ေဆး စစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ျခင္းကို ႏိုင္ငံတကာ အတိုင္း အတာနဲ႔ အညီ ေဆာင္ရြက္သြားရန္။
(၂) တားျမစ္ေဆးသံုးစြဲမႈ အသီးသီးကို အျပည့္အဝ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ၿပီး ပါဝင္ ပတ္သက္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူ၊ အားကစားသမားနဲ႔ ေဆးအဖြဲ႕ဆိုင္ရာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ပါဝင္ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္လွ်င္ အေရးယူရန္။
(၃) တားျမစ္ေဆးသံုးစြဲမႈကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ တားျမစ္ေဆး သံုးစြဲမႈရဲ႕ အႏၲရာယ္နဲ႔ အားကစားသမားမ်ား၊ နည္းျပဆရာမ်ားနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားကို ပညာပိုမို ေပးသြားရန္တို႔ ျဖစ္တယ္။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အိုလံပစ္ ေကာ္မတီရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ဟာ အားကစားသမား ေကာင္းတစ္ေယာက္ လံုးဝၿပီးျပည့္စံုတဲ့ နဂိုစြမ္းအားရွင္ လူသားတစ္ေယာက္ ျဖစ္ လာေရး ေမွ်ာ္မွန္းၿပီး အားကစားကြင္း မွာ ေဆးေၾကာင့္ ရတဲ့ စြမ္းအားရွင္မ်ား မေပၚေaပါက္ႏိုင္ေရး၊ ကိုယ့္အားကုိယ္ကုိး အားကစားစြမ္းရည္ရွိေရး တို႔ ျဖစ္တယ္။
ဒီဇင္ဘာ (၂၇) ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားပြဲ က်င္းပတဲ့ အခါမွာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းနဲ႔အညီ တားျမစ္ေဆးသံုးစြဲမႈရွိ၊ မရွိ အေလးအနက္ စစ္ေဆးသြားရန္ လိုအပ္ၿပီး တားျမစ္ေဆးသံုးစြဲမႈ လံုးဝေရွာင္ ရွားကာ ပင္ကုိစြမ္းရည္ျဖင့္ ဆုတံဆိပ္မ်ား ရယူေရး မီးေမာင္းထိုးျပ ေရးသားလိုက္ ရပါတယ္။
ျမ၀တီ
0 comments:
Post a Comment